Deze goede praktijk is een van de inzendingen van het Blend Event 2022 (Avans Hogeschool).
Tekst is geschreven door docent Henk Massink.
Samenvatting
Bij de academie gaan we uit van de dag van de student. Eén vak per dag. In de ochtend een instructieles, vervolgens een dagopdracht waaraan de studenten in een groepje werken en aan het eind van de dag een feedbackles. Voor de dagopdrachten werken we samen met bijvoorbeeld waterschappen, die materiaal aanleveren. Deze cursus is vormgegeven als flipped classroom. Hierbij wordt de theorie via korte video’s aangeboden. Het flipped houdt in dat de student vooraf, thuis, de theorie bestudeert en tijdens de les opgaven maakt. Er is dus geen klassikale instructie. Bij het maken van de opgaven in de klas (online les), kan de student de docent vragen uitleg te geven als je een opgave niet begrijpt. De opgaven die tijdens de “les” worden gemaakt heten lesopgaven. Daarnaast zijn er de dagopdrachten. Na de ochtendles krijgen studenten een aantal opdrachten die ze als groepje maken. Deze dagopdrachten worden in de middag in een feedbackles besproken. De filmpjes en dagopdrachten worden via Brightspace aangeboden. De lesopgaven worden online aangeboden (de link hiernaar staat op Brightspace).
Opleiding: Civiele techniek
Onderwijseenheid: Water II (in onderwijsperiode 2, jaar 2)
Leeruitkomsten/inhoud: Meer info in de studiehandleiding.
Uitleg over deze onderwijspraktijk:
link naar video op MyMedia: Water II flipt
Bespreking van het juryrapport tijdens het Blend Event:
Uitgebreide beschrijving praktijkvoorbeeld:
Context
Ik ben docent civiele techniek, met specialisatie water. Sinds 2003, geef ik lessen vloeistofmechanica, eerst bij de Hogeschool Zeeland en vanaf 2016 bij Avans. Het is een echt rekenvak. Studenten moeten echt oefeningen (sommen) maken om de stof te begrijpen. In den beginne stond ik ieder week 1,5 uur een college te geven, waarin ik de theorie probeerde uit te leggen en voorbeelden besprak. Tijdens zo’n college haken veel studenten af. Ik vond dit soms wel frustrerend. Ik was niet in staat om de studenten tijdens een college voldoende te activeren. Om de studenten te laten oefenen had ik een hele serie opgaven. Om studenten toch een beetje te dwingen had ik tijdens mijn werk voor de Hogeschool Zeeland studentassistenten die de opgaven nakeken. Die staken daar veel tijd in: 180 uur voor 2 klassen. Nadeel was ook dat studenten allen dezelfde opgaven kregen en daardoor van elkaar konden overschrijven. Ook dit kon wel eens frustrerend zijn. Het vak werd afgesloten met een schriftelijk tentamen. Gebruikelijk was het rendement van de eerste toets rond de 30%. Frustrerend? Ongeveer 10 jaar geleden ben ik begonnen met bedenken hoe dit anders kon. In die tijd kwam ook video in beeld en de term flipped classroom.
Aanpak
Toen ik begon, waren er nog niet echt stappenplannen beschikbaar. Ik ben begonnen met het maken van filmpjes. De eerste versies zijn nog te vinden op https://fluiddynamics.eu/. Deze website was eigenlijk mijn lesmateriaal. Tijdens het vak wordt ook een boek gebruikt. In de filmpjes verwijs ik vaak naar het boek. Ik ben ook begonnen met het bouwen van online opgaven in een Moodle-website (een digitale leeromgeving). Studenten maken individueel de online opgaven, iedere student krijgt andere getallen om de opgaven mee te maken, zodat “overschrijven” niet mogelijk is. Studenten kunnen wel samen werken aan de opgaven. Dat is prima. Vaak werd nog wel afgerond met een schriftelijke toets. Daarbij kon ik de resultaten van de schriftelijke eindtoets vergelijken met de resultaten van de online oefenopgaven. Het bleek dat er zelden ten onrechte een voldoende behaald werd door studenten. Alleen door te oefenen kan je de eindtoets halen. Wel waren er studenten die goed geoefend hadden, maar toch niet de eindtoets haalden. De twee belangrijkste oorzaken. 1. De eerste is toetsangst. In mijn beleving is het maken van schriftelijk toetsen een afzonderlijke competentie. Ik zelf ben goed in het maken van toetsen, ik heb meerdere toetsen gehaald waarvan ik gewoon weet dat ik de stof niet goed beheerste. 2. Online opgaven gaan volgens kookboek. In de online oefenopgaven gaat de student vaak stapje voor stapje door de opgaven. In een toets moeten de studenten die stappen zelf doen. Toen ik in 2016 begon bij Avans heb ik bovenstaande strategie min of meer doorgezet in de vakken Water II en Dynamica van Water en Grond. De opzet in de eerste jaren: • Videos via mymedia kanaal • Online oefeningen via een zelf gebouwde moodle website
Evidence informed
Tijdens de ontwikkelperiode heb ik de master 'Leren en innoveren' afgerond. Daar heb ik veel geleerd. In het geval van het inzetten van:
- TPack-model: de docent moet ook verstand van ICT hebben. Volgens mij is het vak van docent alleen maar ingewikkelder geworden.
- 4C/ID-model: filmpjes zijn just in time. Vloeistofmechanica heeft ook een aantal ingewikkelde concepten. Die moet je toch echt met elkaar bespreken of ervaren via de dagopdrachten en practicum.
- Het wel of niet in beeld hebben van een gezicht bij het inspreken van een theoriefilmpje. Daar heb ik wel wat onderzoek naar gedaan. Voorkeur ging naar gezicht in beeld. Geeft volgens mij ook een persoonlijke tint. Het blijkt ook dat studenten tijdens colleges vaak juist naar de docent kijken in plaats van naar het scherm.
Hebben jullie tijdens en na het traject de ontwikkeling van het blended onderwijs geëvalueerd? In de studentenevaluaties kunnen studenten hun mening geven. Hoewel ik niet de exacte cijfers heb, vindt het merendeel van de studenten de aanpak prima. Er zijn altijd een paar studenten die het helemaal niks vinden.
Betrokkenen
De eerste opzet is vooral door mijzelf gemaakt. De eerste jaren (ook bij Avans) was ik ook de docent die het vak gaf. De laatste jaren wordt het vak ook door collega’s verzorgd. Dit is weer een nieuwe dimensie, waarbij de studenten vooral mijn gezicht in de filmpjes zien maar tijdens de lessen een ander persoon. Ik heb daar nog geen opmerkingen over gehad. Volgens mij zijn de collega’s wel enthousiast. Met nieuwe collega’s die het vak geven, zullen er ook weer ideeën ontstaan om het concept te verbeteren.
Middelen
Op dit moment wordt er gebruik gemaakt van: Brightspace, Mymedia & Camtasia, Teams, Feedbackfruits, Online oefenen op een website.
Uitdagingen (en tips)
1. Bij de instructieles in de ochtend heb je als docent toch de neiging om weer uitleg te gaan geven. Dat moet je alleen doen als de studenten erom vragen.
2. Veel studenten hebben de filmpjes niet vooraf bekeken en gaan dat tijdens de instructieles doen. Dat is niet erg!
3. Er waren studenten (vaak goede studenten) die niet naar de les kwamen, omdat het thuis ook allemaal wel lukte. Eigenlijk prima, maar als docent toch even wennen.
4. De dagopdracht was formatief en werd vaak niet gemaakt. Tijdens de feedbacklessen was het regelmatig erg rustig. NB: de online oefeningen zijn vooral oefeningen in het “invullen van de correcte formules”. Bij de dagopdrachten gaan de studenten hun geleerde theorie ook echt toepassen. Die dagopdrachten zijn daarom onderwijskundig heel belangrijk.
5. Studenten waren over het algemeen wel positief. Ieder jaar is er wel een paar studenten die deze methode niks vinden, ze willen gewoon klassikaal les. Mijn antwoord is, dat als ze iets niet snappen, ze dat moeten aangeven en dat ik het dan aan ze uitleg. En, dat ze ook het boek kunnen bestuderen: de filmpjes volgen het boek en verwijzen daar ook naar.
6. Rendement van de schriftelijke eindtoets rond de 60% en is goed voor een rekenvak. NB: wel blijven er studenten die de oefeningen wel goed maken, maar de toets toch niet halen.
Recent is er besloten om de schriftelijke eindtoets te vervangen door:
1. Cijfer voor de online oefeningen.
2. De wekelijkse dagopdrachten worden door de groepjes ingeleverd in Feedbackfruits (binnen Brightspace). Individuele studenten geven feedback op basis van door de docenten vastgestelde criteria. De gegeven feedback door studenten wordt beoordeeld door de docent.
3. Beoordeling loopt via rubrieken in BrightSpace. De exacte omschrijving staat in de studiehandleiding.
Opmerkingen bij deze aanpassingen:
• De tijd die een docent krijgt voor het maken en nakijken van een schriftelijke toets wordt nu ingezet voor het nakijken van de gegeven feedback. Het nakijken en becijferen van de online opgaven gaat volledig automatisch.
• De piekbelasting voor docenten en studenten in de toetsweek is minder.
• De gedachte achter de toetsing is anders. Niet op één moment pieken, maar iedere week uren maken en vooral veel oefeningen maken.
• Alle studenten die hun uren erin steken halen het vak. Uit de eerste enquêtes blijkt ook dat studenten best veel uren in het vak moeten steken om het te halen.
• Op dit moment zijn er drie verschillende docenten die het vak verzorgen. Daarnaast beginnen een aantal filmpjes verouderd te worden en moeten ze vervangen worden.
Succesfactoren
Volgens mij toch gewoon doorzetten van je eigen idee en daar ook prioriteit aangeven en uren voor inzetten. Iedere docent heeft altijd heel veel werkzaamheden die om aandacht vragen. Daarbij maakt iedere docent zijn/haar keuzes. Ik heb er voor gekozen om dit vak te 'flippen' en ICT in te zetten. Dat heb ik gewoon op prioriteit 1 gezet en andere zaken wellicht minder gedaan. Daarnaast heb ik er in de afgelopen 10 jaar ook heel veel “eigen” tijd in gestopt, gewoon omdat ik dit wilde en interessant vond.
Doorontwikkeling
Recent zijn er filmpjes gemaakt in het waterlab in onze goten. Dit om de theorie nog beter duidelijk te maken.
• Er is een chatbot gebouwd in Teams waarmee studenten een duiker (buis) door een dijk kunnen berekenen. Deze chatbot gaan we testen met de studenten en wellicht dat meer vraagstukken via de chatbot aangeboden gaan worden.
• Er wordt een 3D-wereld ontwikkeld, met als doel dat studenten gezamenlijk (immersief en multiplayer) in deze wereld oefening uitvoeren. Een allereerste prototype is er. Binnenkort begint een game designer om samen met mij de wereld verder te ontwikkelen.
Unique Selling Point
De laatste jaren wordt het vak ook door collega’s verzorgd. Dit is weer een nieuwe dimensie, waarbij de studenten vooral mij gezicht in de filmpjes zien, maar tijdens de lessen een ander persoon. Ik heb daar nog geen opmerkingen over gehad. Volgens mij zijn de collega’s wel enthousiast. Met nieuwe collega’s die het vak geven, zullen er ook weer ideeën ontstaan om het concept te verbeteren. Door het flippen ontstond ook de mogelijkheid om een andere vorm van toetsing te introduceren waardoor studenten beter studeren en piekbelasting bij docenten verdwijnt. Toen Corona uitbrak en alle lessen online gingen was dat voor dit vak niet een groot probleem.
Contactpersoon
Henk Massink
Bronnen
-
Nog meer lezen over goede praktijken?
Wil je nog meer praktijkvoorbeelden van Avans-docenten lezen die tijdens het Blend Event aan bod kwamen: Praktijkvoorbeelden Blend Event, of check alle Praktijkvoorbeelden| Avans .
